Áp dụng án lệ số 14 đề nghị hủy hợp đồng mua bán căn hộ

Ngày 12-7 TAND quận Phú Nhuận (TP.HCM) đã đưa ra xét xử sơ thẩm lần hai đối với Nguyễn Trần Hoàng Phong (tài xế xe Mercedes tông nữ tiếp viên hàng không) về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.

Một điểm đáng chú ý trong vụ án này là trong khi đang bị tạm giam, bị cáo Phong đã ký công chứng chuyển nhượng căn hộ mà mình đứng tên cho mẹ ruột - bà Trần Hoàng Họa Mi.

Luật sư nêu án lệ để đề nghị hủy hợp đồng

Tại phiên tòa sơ thẩm lần hai, luật sư (LS) của bị hại đã đề nghị Hội đồng xét xử hủy hợp đồng chuyển nhượng căn hộ giữa Phong và mẹ ruột.

Một trong hai căn cứ mà LS đưa ra đó là trong đơn xin gặp mặt công chứng viên được Phong gửi đến Công an quận Phú Nhuận ghi rõ Phong bán căn hộ cho bà Mi để bà Mi có khả năng khắc phục hậu quả.

Do đó, đây là hợp đồng có điều kiện và điều kiện này chưa được thực hiện vì bà Mi chưa bồi thường cho bị hại. Đồng thời, bị cáo không nhận được tiền bán nhà trên thực tế.

Phía LS cũng dẫn chứng Án lệ số 14 về yêu cầu hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) có điều kiện với lập luận cho rằng án lệ có các tình tiết tương tự vụ việc trên để đề nghị Hội đồng xét xử xem xét hủy hợp đồng.

Nội dung của án lệ số 14 được Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thông qua ngày 14-12-2017:

Trường hợp hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất không ghi điều kiện tặng cho nhưng tại các văn bản, tài liệu khác có liên quan thể hiện các bên đã có thỏa thuận, thống nhất về điều kiện tặng cho và điều kiện tặng cho là hợp pháp, thì tòa án phải công nhận điều kiện của hợp đồng và xác định hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất đó là dợp đồng tặng cho tài sản có điều kiện.

VKS đề nghị hủy hợp đồng mua bán căn hộ

Theo cáo trạng của vụ án, Nguyễn Trần Hoàng Phong không có giấy phép lái xe, điều khiển xe Mercedes trong tình trạng sử dụng chất ma túy… đã tông trực diện vào xe máy do ông Thường điều khiển.

Hậu quả, ông Thường tử vong và nữ tiếp viên hàng không Nguyễn Thị Bích Hường (ngồi sau xe ông Thường) bị thương tật vĩnh viễn 79%.

Tại phiên tòa sơ thẩm lần thứ nhất vào ngày 16-12-2020, TAND quận Phú Nhuận đã bác yêu cầu kê biên tài sản mà Phong đã chuyển nhượng cho mẹ với nhận định bị hại có thể yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự của Phong và mẹ là vô hiệu, sau đó đề nghị kê biên các tài sản thuộc quyền sở hữu của bị cáo để đảm bảo việc thi hành án.

Sau khi báo chí đồng loạt lên tiếng về việc chuyển nhượng căn hộ trên có dấu hiệu “tẩu tán tài sản” để né bồi thường thì tại phiên phúc thẩm, TAND TP.HCM đã tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để làm rõ nguồn gốc hình thành căn hộ mà Phong đã chuyển nhượng.

Tiếp đó, ngày 14-2-2022, cơ quan điều tra Công an quận Phú Nhuận đã ra lệnh kê biên đối với căn hộ nêu trên.

Tại phiên tòa sơ thẩm lần hai ngày 12-7, bên cạnh việc LS của bị hại đề nghị hủy hợp đồng mua bán căn hộ giữa bị cáo Phong và mẹ ruột thì đại diện VKS cũng đề nghị Hội đồng xét xử xem xét yêu cầu hủy hợp đồng trên để đảm bảo hoạt động kê biên, thi hành án.

Đồng thời, VKS đề nghị Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Phong 6-7 năm tù và có nghĩa vụ phải bồi thường cho người đại diện hợp pháp của bị hại Lê Mạnh Thường 417 triệu đồng, bị hại Nguyễn Thị Bích Hường 1,5 tỉ đồng.

Theo thông báo, Hội đồng xét xử sẽ tiến hành tuyên án vào chiều ngày 14-7.

Tòa tuyên hủy hợp đồng mua bán nhà giữa hai mẹ con tài xế Mercedes

Qua quá trình xét hỏi và tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử quyết định áp dụng điểm a, b, c khoản 2 Điều 260 và điểm b, s khoản 1 Điều 51 BLHS 2015 tuyên phạt bị cáo Phong bảy năm tù. Bị cáo phải bồi thường hơn 417 triệu đồng cho người đại diện của bị hại Thường và 1,5 tỉ đồng cho bị hại Nguyễn Thị Bích Hường.

Về hợp đồng mua bán giữa bị cáo và mẹ, Hội đồng xét xử cho rằng việc chuyển nhượng căn hộ giữa hai mẹ con bị cáo vẫn chưa đủ điều kiện chuyển nhượng do căn hộ vẫn chưa được cấp sổ hồng. Đồng thời, bị cáo chuyển nhượng căn hộ nhằm khắc phục hậu quả nhưng bà Mi chưa thực hiện điều kiện này.

Bên cạnh đó, tại phiên tòa, bị cáo Phong cũng nhìn nhận rõ hành vi của mình và bày tỏ nguyện vọng được bù đắp các thiệt hại cho các bị hại.

Bà Trần Hoàng Họa Mi (mẹ ruột Phong) cũng bày tỏ mong muốn được bồi thường cho bị hại. Bà Mi đồng ý việc kê biên căn hộ nhưng không đồng ý việc hủy hợp đồng mua bán và mong muốn được giữ lại nơi ở cho bà và các con; bà sẽ tự cầm cố nhà để bồi thường. Tuy nhiên, nếu không hủy hợp đồng mua bán thì không thể thực hiện được hoạt động kê biên.

Từ các cơ sở này, Hội đồng xét xử tuyên hủy hợp đồng mua bán nhà giữa bị cáo và mẹ ruột để tiếp tục việc kê biên căn hộ, thực hiện việc thi hành án.

Trước đó, trong phiên tòa ngày 12-7, LS bảo vệ cho bị hại đã đề nghị Hội đồng xét xử hủy hợp đồng chuyển nhượng căn hộ giữa Phong và mẹ ruột với hai căn cứ.

Thứ nhất, hợp đồng này vô hiệu do mục đích, nội dung mua bán căn hộ này là trái luật vì bị cáo bán nhà nhằm tẩu tán tài sản. LS cho rằng Phong biết rõ căn hộ sẽ bị kê biên để bồi thường nên đã ký hợp đồng với mẹ ruột.

Thứ hai, đơn xin gặp mặt công chứng viên ngày 26-2-2020 được bị cáo Phong gửi đến Công an quận Phú Nhuận ghi rõ Phong bán căn hộ cho bà Mi để bà Mi có khả năng khắc phục hậu quả. Do đó, đây là hợp đồng có điều kiện và điều kiện này chưa được thực hiện vì bà Mi chưa thực hiện việc bồi thường cho bị hại. Đồng thời, bị cáo không nhận được tiền bán nhà trên thực tế.

Phía LS cũng dẫn chứng Án lệ 14 về yêu cầu hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất có điều kiện với lập luận cho rằng án lệ có các tình tiết tương tự vụ việc trên để đề nghị Hội đồng xét xử xem xét hủy hợp đồng.

Nguyễn Văn Ngọc (tổng hợp)