Lưu ý về tài sản bán đấu giá và Giá khởi điểm

1. Tài sản bán đấu giá

Theo quy định của pháp luật về đấu giá tài sản thì tài sản đấu giá rất phong phú: Tài sản đấu giá là động sản, bất động sản, giấy tờ có giá và các quyền tài sản được phép giao dịch. Căn cứ vào quy định của pháp luật đấu giá có thể chia làm hai loại tài sản:

- Loại thứ nhất: Tài sản mà người có tài sản tự nguyện hay còn gọi là đấu giá theo yêu cầu của cá nhân hoặc tổ chức.

- Loại thứ hai: Tài sản bắt buộc phải bán bằng hình thức đấu giá. Sự khác nhau giữa tài sản đấu giá theo yêu cầu của cá nhân hoặc tổ chức và tài sản bắt buộc phải bán bằng hình thức đấu giá. 

Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu/sử dụng:

+ Đối với tài sản bán đấu giá theo yêu cầu, người có tài sản bắt buộc phải xuất trình bản gốc Giấy chứng nhận quyền sở hữu/sử dụng, đây là căn cứ để tổ chức bán đấu giá và tổ chức hành nghề công chứng xác định chủ sở hữu/sử dụng tài sản.

+ Đối với tài sản bắt buộc phải bán bằng hình thức đấu giá, trên thực tế có trường hợp chúng ta không thể yêu cầu người có tài sản cung cấp giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu/sử dụng.

Ví dụ: Trong một vụ án hình sự, theo phán quyết của Tòa án: Ông Trần Văn T và vợ là bà Trần Thị H phải bồi thường cho chị Đoàn Ngọc A số tiền 6.000.000.000 đồng (sáu tỷ đồng). Để bảo đảm cho nghĩa vụ thi hành án phải bồi thường thì phải xử lý tài sản của ông Trần Văn T vợ là bà Trần Thị H: Quyền sử dụng toàn bộ thửa đất mang tên ông Trần Văn T và vợ là bà Trần Thị H theo giấy chứng nhận quyền sử đất do Ủy ban nhân dân huyện S thành phố Hà Nội cấp ngày 22/02/2002. Khi tiến hành kê biên tài sản theo Lệnh kê biên tài sản của cơ quan cảnh sát điều tra, điều tra viên và những người tham gia kê biên tài sản không thu giữ được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên. Câu hỏi đặt ra cho công chứng viên, đấu giá viên và chấp hành viên là tài liệu nào chứng minh quyền sử dụng đất của ông Trần văn T, vợ là bà Trần Thị H.

- Tài sản kê biên để đem đấu giá mà không thu được giấy chứng nhận quyền sở hữu theo Luật Thi hành án dân sự thì công chứng viên bắt buộc phải căn cứ vào những tài liệu khác để xác định rõ tài sản đấu giá có phải là tài sản của người phải thi hành án hay không. Khi tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng, công chứng viên có quyền yêu cầu tổ chức đấu giá phải xuất trình Biên bản xác minh về quyền sở hữu tài sản đối với người phải thi hành án của cơ quan thi hành án, công văn trả lời của Văn phòng đẳng ký quyền sử dụng đất nếu tài sản là quyền sử dụng đất, phiếu trả lời của Phòng cảnh sát giao thông trong trường hợp tài sản là ôtô, xe máy...

2. Giá khởi điểm

Cá nhân hoặc tổ chức khi yêu cầu đấu giá tài sản có thể tự xác định giá khởi điểm hoặc ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác xác định, còn đối với tài sản bắt buộc phải bán bằng hình thức đấu giá thì Bên có tài sản không thể tự đưa ra giá khởi điểm mà việc xác định giá khởi điểm được thực hiện theo quy định tại Điều 8 của Luật Đấu giá tài sản 2016, cụ thể như sau:

+ Đối với tài sản bán đấu giá để thi hành án, thì giá khởi điểm được xác định theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự; 

+ Đối với tài sản bán đấu giá là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, thì giá khởi điểm được xác định theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; trong trường hợp không xác định được giá tài sản theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính thì thành lập hội đồng để xác định giá tài sản;

+ Đối với tài sản là tang chứng, vật chứng được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định bán đấu giá, thì giá khởi điểm được xác định quy định của pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và pháp luật khác có liên quan;

+ Đối với tài sản bán đấu giá là tài sản nhà nước, thì giá khởi điểm được xác định theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước;

+ Đối với tài sản là quyền sử dụng đất được bán đấu giá để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất, thì giá khởi điểm được xác định theo quy định của pháp luật về đất đai;

Căn cứ vào những quy định của pháp luật, công chứng viên buộc phải biết việc xác định giá khởi điểm có đúng hay không.

Ví dụ: theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự thì: Giá có thể do các bên thỏa thuận, giá do tổ chức thẩm định xác định hoặc trong một vài trường hợp giá có thể do chấp hành viên xác định.