Những đối tượng chịu sự điều chỉnh của Luật Đất đai 2024

Theo quy định của pháp luật căn cứ tại Điều 2 Luật Đất đai 2024 quy định về những đối tượng được áp dụng Luật Đất đai 2024 như sau:

Cơ quan nhà nước đại diện cho chủ sở hữu toàn dân về đất đai: Bao gồm các cơ quan nhà nước trung ương và địa phương có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. 

Cơ quan nhà nước trung ương bao gồm: 

+ Ủy ban nhân dân trung ương: Phê duyệt quy hoạch sử dụng đất quốc gia; quyết định chủ trương đầu tư dự án có sử dụng đất do Quốc hội quyết định; thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của Luật Đất đai 2024 và pháp luật liên quan. 

+ Bộ Tài nguyên và Môi trường: Đánh giá tác động môi trường, thẩm định dự án đầu tư có sử dụng đất, quản lý thống kê đất đai quốc gia, xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý đất đai thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của Luật Đất đai 2024 và pháp luật liên quan.

+ Các Bộ, cơ quan ngang Bộ khác theo quy định của pháp luật.

- Cơ quan nhà nước địa phương: 

+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; quyết định chủ trương đầu tư dự án có sử dụng đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định; thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của Luật Đất đai 2024 và pháp luật liên quan.

+ Ủy ban nhân dân cấp huyện: Phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp huyện; quyết định chủ trương đầu tư dự án có sử dụng đất do Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định; thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của Luật Đất đai 2024 và pháp luật liên quan

+ Ủy ban nhân dân cấp xã: Phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp xã; giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai theo quy định của pháp luật; thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của Luật Đất đai 2024 và pháp luật liên quan.

Người sử dụng đất: Là các cơ tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Bao gồm:

- Tổ chức trong nước: Tổ chức nhà nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp; Tổ chức kinh tế; Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc.

- Cá nhân: Cá nhân trong nước; Người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam

- Cộng đồng dân cư: Làng, xã, phường, thị trấn; Cộng đồng dân cư ở khu vực đô thị, khu vực nông thôn.

Theo quy định của Luật Đất đai 2024 thì ngoài những đối tượng cơ bản như cơ quan nhà nước và người sử dụng đất thì còn mở rộng một số đối tượng khác có liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất đai. 

- Tổ chức, cá nhân tham gia vào các hoạt động giao dịch đất đai:

+ Bao gồm các bên tham gia vào các giao dịch mua bán, cho thuê, thế chấp, cầm cố, thừa kế, tặng cho, đổi công, chuyển nhượng quyền sử dụng đất,..

+ Việc áp dụng luật cho các đối tượng này nhằm đảm bảo tính hợp pháp, minh bạch và an toàn cho các giao dịch đất đai, góp phần hạn chế tranh chấp và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

- Tổ chức, cá nhân có quyền, lợi ích liên quan đến đất đai: 

+ Bao gồm chủ sử dụng đất, người có quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền chiếm hữu, sử dụng đất,...

+ Việc áp dụng cho các đối tượng này nhằm đảm bảo họ được biết về quyền và nghĩa vụ của mình đối với đất đai, đồng thời tạo điều kiện để họ thực hiện quyền của mình một cách hợp pháp và hiệu quả.

- Tổ chức, cá nhân có trách nhiệm bảo vệ đất đai:

+ bao gồm các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý đất đai, tổ chức, cá nhân được giao nhiệm vụ bảo vệ đất đai,..

+ việc áp dụng cho các đối tượng này nhằm trách nhiệm của họ trong việc bảo vệ đất đai, chống vi phạm pháp luật về đất đai và góp phần bảo vệ tài nguyên đất đai quốc gia. 

Như vậy, việc mở rộng phạm vi áp dụng Luật Đất đai 2024 cho các đối tượng nêu trên thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với việc quản lý, sử dụng đất đai một cách có hiệu quả, bền vững. Điều này góp phần đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống của người dân. 

Việc xác định đối tượng áp dụng của Luật Đất đai 2024 là vô cùng quan trọng vì nó xác định rõ ràng những ai những đối tượng nào sẽ phải tuân thủ theo các quy định và nghĩa vụ của Luật này. Việc xác định đúng đối tượng áp dụng giúp đảm bảo tính công bằng, minh bạch và hiệu quả trong việc quản lý, sử dụng đất đai từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế và xã hội.

Tiếp theo, ý nghĩa của việc xác định đối tượng áp dụng luật đất đai 2024 nhằm xác định phạm vi áp dụng của luật: 

- Luật đất đai 2024 áp dụng cho tất cả các thành viên, tổ chức, hộ gia đình sử dụng đất đai trên lãnh thổ Việt Nam bao gồm cả tổ chức, cá nhân nước ngoài được phép sử dụng đất đai theo quy định của pháp luật.

- Việc xác định đối tượng áp dụng giúp đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong việc quản lý và sử dụng đất đai trên toàn quốc, tránh tình trạng bỏ sót hoặc chồng chéo trong việc áp dụng các quy định của pháp luật về đất đai.

Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên: 

- Luật đất đai 2024 quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ cụ thể đối với từng đối tượng sử dụng đất đai khác nhau. 

- Việc xác định rõ đối tượng áp dụng giúp đảm bảo rằng các quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan được bảo vệ một cách đầy đủ và hiệu quả.

Góp phần quản lý đất đai hiệu quả:

- Việc xác định rõ đối tượng áp dụng giúp các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền nắm được đầy đủ thông tin về cá nhân, tổ chức, hộ gia đình sử dụng đất đai trên địa bàn mình.

- Từ đó, các cơ quan quản lý nhà nước có thể xây dựng các chính sách, biện pháp quản lý đất đai phù hợp với từng đối tượng góp phần quản lý đất đai hiệu quả hơn.

Đảm bảo công bằng và bình đẳng trong sử dụng đất đai:

- Luật Đất đai 2024 quy định rằng Nhà nước quản lý đất đai trên nguyên tắc công bằng, bình đẳng.

- Việc xác định rõ đối tượng áp dụng giúp đảm bảo rằng tất cả các cá nhân, tổ chức, hộ gia đình đều có quyền sử dụng đất đai bình đẳng, không phân biệt đối xử.

Thúc đẩy thị trường  bất động sản phát triển lành mạnh: Luật đất đai 2024 có nhiều quy định mới nhằm thúc đẩy thị trường  bất động sản phát triển lành mạnh và minh bạch.

Ngoài ra, việc rõ ràng hóa đối tượng áp dụng cũng giúp cho việc xác định đối tượng áp dụng tránh những tranh chấp, bất đồng trong việc áp dụng luật này và tăng cường sự tuân thủ pháp luật của người dân, tổ chức trong lĩnh vực đất đai. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các thách thức liên quan đến biến đổi khí hậu và sự gia tăng của các yếu tố tác động đến nguồn đất đai khiến việc quản lý đất đai trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Do đó, việc xác định đối tượng áp dụng của Luật Đất đai 2024 không chỉ là vấn đề hành chính mà còn là một phần quan trọng trong việc đảm bảo bền vững và phát triển đất nước.